Fas’ın dünyaya yüzünü çıkaran şehri: Marakeş


Marakeş, Fas’ın dünyaya açılan yüzü bir bakıma. Fas’ı görmeye gelenlerin çoğu Marakeş’i görmeden dönmüyor. Peki Marakeş neden cazip? Bu soruyu birçok başlıkla cevaplamak mümkün. Ancak Marakeş için ilk olarak söylememiz gereken şey, şehrin günümüzde Orta Çağ ambiyansını hala koruyor olması… Mesela şehrin en önemli merkezi Jemaa el-Fnaa Meydanı 1000 yıl önce nasılsa, şu anki görüntüsü de aynıdır. Bin yıl önce de bu meydanda yılanlar oynatılıp, maymunlar gezdirilip, dansçılar gösteri yapıyormuş. Günümüzde de bu durum neredeyse aynı. Yani burası tam anlamıyla bir Orta Çağ şehri…


Marakeş’i anlatmadan önce biraz Fas hakkında bilgiler verelim. Burası, öncelikli olarak çok farklı bir yer. Fas denildiğinde akıllara ilk olarak medinalar gelir. Medina, “Old City” yani Eski Şehir demek. Şehirler hep medinalar ile çevrilidir. Fas’ı çoğunlukla Fransız sömürüsü olarak görürüz. Ancak burada Arap, Portekiz ve Berberi kültürleri de vardır.


Ülke, kraliyet sistemine göre yönetiliyor. Bu gelenek binlerce yıl sürüyor. Babadan oğula geçiyor. Ama anayasa ve parlamento da var. Halk kralı çok seviyor. Gittiğiniz her yerde kralın ailesiyle olan fotoğraflarını görebilirsiniz. Günümüzdeki kral 6. Muhammed… 1999 yılından beri tahtta oturuyor. Öncesinde de tahtta babası Hassan vardı.


Fas, ekonomik anlamda da çok düzgün bir şehir. Fiyatlar öyle kısa sürede artmıyor. Ülkenin para birimi Dirhem. 1 Euro neredeyse 11 Dirhem’e eşit. Faslıların çoğu yabancı dil biliyor. Resmi dil Arapça olmasına rağmen Fransızca bilenlerin sayısı da bir hayli fazla. Okullarda Fransızca eğitimi vardır.


Fas’ta dikkat etmeniz gereken bazı kurallardan da bahsetmek isterim. Mesela öyle herkesin fotoğrafını kolaylıkla çekmek mümkün değil. Tepki gösterebilirler ya da para isteyebilirler. Özel hayatlarına müdahale edildiğini düşündükleri için bu konuda hassaslar. Bunun yanı sıra taksi sistemi de biraz farklı. Taksiler birden fazla yolcu alabiliyor. Yani siz taksiye bindiğinizde bir süre gittikten sonra başka bir yolcu da yer varsa binebiliyor. Bu ve bunun gibi bazı bilgileri “Fas seyahati düşünenlere pratik bilgiler” adlı yazımızda okuyabilirsiniz.


Fas güvenli bir ülke mi?


Herkesin merak ettiği bir konu var. Fas güvenli bir ülke mi? Bu soruya kesinlikle evet derim. Çünkü ülkenin en önemli turizm kenti olan Marakeş’te herhangi bir terör olayı yaşanmıyor. Şehirde farklı etnik yapılar bulunsa da uyumlu bir şekilde yaşıyorlar. Bunun tabii ki en önemli nedeni kral… Ancak Fas seyahati yapmayı düşünüyorsanız, bir tur şirketi ile gitmenizi öneririm.


Ülkenin eski ismi Fes. Faslılar ise Magrip (batı) diyorlar. Dolayısıyla Magribi de Faslılara deniliyor. Ülkenin başkenti Rabat. Ancak en çok ziyaret edilen ve beğenilen şehri Marakeş… Her yıl 10 milyon turistin ziyaret ettiği Fas’ta Marakeş’i görmeden dönmeyen yok desek, yanılmayız. İşte Fas’ın dünyaya yüzünü çıkaran şehri Marakeş…


Marakeş’te evler neden hep kırmızı?


Fas’ta her şehrin bir rengi vardır. Marakeş’in de kırmızı. Binalar genellikle aynı renk. Bunun bir zorunlu nedeni var. Farklı bir renkte bina yapamıyorsunuz. Şehrin toprağıyla aynı rengi taşıyor. Marakeş 1062 yılında kurulmuş. O dönemde de toprak kırmızı. Buna uygun olması için de  neredeyse her bina kırmızı rengi taşıyor. Şunu söylemeliyim ki, Marakeş’e gelmeden önce kırmızının bu kadar güzel olduğunu bilmiyordum.


Şehrin en yüksek yapısı: Kutubiye Cami


Marakeş’te öyle yüksek binaları görmek mümkün değil. Burada Sheraton gibi uzun binalı otellere izin verilmiyor. Kutubiye Cami‘nin minaresi şehrin en yüksek tepesi… Marakeş’in merkezinde bulunan cami, 13. yüzyılda Berberi Kral Yakup El Mansur tarafından yaptırılmış. El Mansur aynı zamanda Cordoba’daki Kurtuba Camii’ni de yaptıran isim. Cami’de dikkatinizi çekecek en önemli unsurlardan biri mimarisi. Camide el işlemesi ve oyma mimari ön planda. Kutubiye Camii namaz saatleri dışında ziyarete kapalı.


Başbakanlık Sarayı: Bahia


Marakeş’in merkezinde bulunan Bahia Sarayı, şehirde görülmesi gereken bir diğer nokta. Bahia, bizdeki Behiye… 1870’lerde yani 19. yüzyılda yapılmış olan bu saray birbirine bağlı bahçelerden, havuzlardan ve sarayın bölümlerinden oluşmaktadır. Burası aynı zamanda bize Fas sanatı hakkında önemli fikirler verir. Endülüs iç mimarisinin birçok özelliğini burada görebilirsiniz. Dış avlulara sedir ağacı oymalar, iç tavanda ahşap boyama sanatı, Arabesk sanatı gibi birçok özelliği bu sarayda görebilirsiniz. Bahia Sarayı’nda birçok evde olduğu gibi ortada avlu vardır. Muhafazakar yapıdan dolayı dışarı bakmazlar. Çoğunlukla avluya bakarlar. Bu durumun bir diğer nedeni de iklimsel özellikler. Çünkü pencereler dışarıya dönük olursa, evler çok sıcak olur.


Afrika’nın en hareketli noktası: Jemaa el-Fnaa Meydanı


Jemaa el-Fnaa, şehrin bin yıllık meydanı… Afrika’nın en hareketli noktalarının başında geliyor. Yılın her günü özellikle akşam saatlerinde çok kalabalık oluyor. Yüzyıllardır süregelen bir Berberi kültürünün yansımasını burada görebilirsiniz. Bir anlamda sokak stand-up şov gösterisi var. Bunun yanında geleneksel sokak restoranları kültürü var. Berberi müzisyenler buraya toplanıyorlar. Sadece turist değil Fas halkı da buraya gelir. Marakeş’e gelen mutlaka bir akşam buraya uğramadan dönmez. Akşam ile gündüz görüntüsü farklıdır. Akşamları bu kadar ışıklı ve canlı bir meydan Afrika’da yoktur.


Sokak restoranları akşam 5-6 gibi gelir ve gecenin ilerleyen saatlerine kadar şehrin en büyük meydanı olan Faniler Meydanı olarak bilinen orijinal ismiyle Jemaa el-Fnaa bu hareketli hayatı sürdürmeye devam eder.


Gündüzleri burada genellikle maymuncuları ve yılancıları görürsünüz. Yılanları oynatarak izleyenlerden para isterler. Bu arada yılanlar zehirli değil. Eğer korkunuz yoksa rahatlıkla elinize alabilirsiniz. Bunun yanı sıra meydanda dişçi de görebilirsiniz. Bir tezgah kurup diş bile çektikleri olur. İşte bu meydanda Afrika’nın içinde olduğunuzu fazlasıyla hissedebilirsiniz.


Mavi bir düş: Majorelle Bahçesi


Majorelle Bahçesi, Marakeş’in en özel yerlerinden biri. Hatta 20. yüzyılın en önemli botanik bahçelerinden biri. O dönemde dünyanın en ünlü moda markalarından birinin yaratıcıları Yves Saint Laurent burayı satın alıyor. Sonrasında da muhteşem bir bahçe haline getiriyor. Ünlü modacı Fransa’da ölüp yakılıyor. Külleri de buraya bırakılıyor. Spor, sanat, politika alanında dünyanın en ünlü isimleri burayı ziyaret ediyor. Hillary Clinton, Cristiano Ronaldo, Rianna bunlardan bazıları… Yves Saint Laurent burayı satın aldıktan sonra dünyanın her yerinden özel ağaçlar, çiçekler ve bitkiler alıp buraya getiriyor. Burası kısa bir zaman sonra bir düş bahçesi halini alıyor. Burada aynı zamanda ünlü modacının maviler içinde bir evi de var. Majorelle Bahçesi, günümüzde Marakeş’in en çok ziyaret edilen yerlerinden biri durumunda.


Kraliyet mezarı…


Marakeş’te kraliyet mezarının bulunduğu bölümü de gezmenizi tavsiye ederiz. Mezarlık deyince aklınıza bizdeki gibi sıradan yerler gelmesin. Burası, sanat anlamında çok etkileyici bir yer. Özellikle Kral Ahmed El Mansur’un mezarının olduğu bölümde Endülüs mimarisinin üst sınırlarını göreceksiniz. Bu bölümün dışında kadınların mezarlarının olduğu bölümü de gezebilirsiniz.


Gece hayatının Las Vegas’tan farkı yok


Marakeş’te dillere destan bir gece hayatı var. Gece kulüpleri özellikle turistlerin çok ilgisini çekiyor. Kumarhaneler, eğlence merkezleri, gece kulüpleri Marakeş’te oldukça rağbet görüyor. Marakeş’in gece hayatının, Las Vegas’takinden farkı olmadığı belirtiliyor. Gece hayatı genellikle Marakeş’in yeni şehir olarak adlandırılan kısmında yaşanıyor. Batı tarzındaki bar, diskoları burada görebilirsiniz. Pacha Marrakech, Palais Jad Mahal, Montecristo, Le Paradise şehirdeki önemli gece kulüplerinden bazılarıdır. Bunun dışında Jemaa el-Fnaa Meydanı’nın çevresindeki cafe ve restoranlar da akşam saatlerinde oldukça hareketlidir.


Marakeş’te çöl var mı?


Fas’ın turistik kenti Marakeş’in yemyeşil arazileri var. Öyle ki şehrin egzotik havasında yeşil alanların etkisi büyük. Şehirde palmiye şeklindeki ince uzun ağaçları göreceksiniz. Hatta bazı elektrik direklerinin görselleri bile bu ağaçları andırıyor. Görselliğe önem verdikleri çok ortada. Ülkenin çöl bölümü ise Marakeş’ten başlıyor. Marakeş’in üst taraflarında çöl bulunmuyor. Marakeş’ten güneye doğru gittiğinizde çölleri görebilirsiniz.